آهنگ بی کلام سه تار
گلچینی از آهنگ بی کلام سه تار را در این پست قرار داده ایم .
ابتدا این آهنگ ها را قرار داده ایم و سپس درباره سه تار توضیحات کاملی قرار داده ایم :
دانلود آهنگ سه تار از حسین علیزاده با نام زنگوله
Hossein Alizadeh – Zangooleh
دانلود آهنگ بی کلام سه تار کلاسیک
دانلود آهنگ سه تار سنتی
دانلود آهنگ بی کلام سه تار اثری از استاد جلال ذوالفنون
دانلود آهنگ سه تار از از مسعود شعاری و گروه همساز
دانلود آهنگ سه تار آرام از از پژمان حدادی و پویان بیگلر
دانلود آهنگ سه تار از استاد لطفی
دانلود آهنگ سه تار آذری
دانلود آهنگ معروف سه تار از استاد پرویز مشکاتیان
دانلود آهنگ سه تار قدیمی از استاد ابوالحسن صبا
سه‌تار از سازهای زهی و مضرابی موسیقی ایرانی است که با ناخن انگشت اشاره ی دست راست نواخته می‌شود.
این ساز، دارای ۴ سیم از جنس فولاد و برنز است که به موازات دسته، از کاسه تا پنجه کشیده شده‌اند. سه‌تار دارای ۲۸ پردهٔ قابل حرکت از جنس روده‌ی حیوانات یا ابریشم است. صدای آن ظریف و تو دماغی و تا حدودی غمگین است و گستره صوتی آن از هنگامِ بمِ دو زیر خط حامل تا لا بمل بالای خط حامل و در نتیجه نزدیک به ۳ اکتاو است.
سه‌تار پیشتر هم خانواده با سازهایی چون دوتار و تنبور بوده‌است و امروزه به تار بسیار نزدیک‌تر است. در موسیقی دستگاهی ایران استفاده از سه‌تار بسیار رواج دارد؛ گرچه بیشتر برای تک‌نوازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این ساز برای هر دستگاه کوک ویژه‌ای دارد ولی فاصلهٔ چهارم یا پنجم پایین رونده معمولاً بین سیم‌های اول و دوم ثابت است.
نحوه نواختن :
نوازندگان سه‌تار برای اجرای آن، در حالت نشسته روی زمین یا صندلی، کاسهٔ ساز را به صورت مورب و با زاویهٔ ۴۵ درجه روی ران راست قرار داده و با سر انگشتان دست چپ روی پرده‌ها (دستان‌ها) ی روی دستهٔ سه‌تار حرکت می‌کنند و با انگشت اشارهٔ دست راست خود به سیم‌ها ضربه می‌زنند.
معمولاً برای نوازندگی فقط انگشتان اشاره، میانی، حلقه و در بعضی موارد انگشت کوچک دست چپ استفاده می‌شوند اما در آثار استادان، استفاده از انگشت شست برای پرده‌گیری روی سیم بم نیز کاربرد دارد. در آموزش سنتی تار و سه‌تار، انگشت چهارم مورد استفاده نیست مگر به جای انگشت سوم، همچنین استفاده بیش از حد از آن، باعث تنبلی انگشت سوم می‌شود.
انگشتی که برای یک نت معرفی می‌شود دربرگیرنده شش نت است، سه نت سیم سفید، سه نت هم سیم زرد. پس اگر نت‌ها در داخل این شش نت قرار دارند حرکت دست جایز نیست. انگشت اول مجاز به حرکت است و انگشت‌های دوم و سوم مجاز به حرکت نیستند مگر سکوت لازم بین دو جمله وجود داشته باشد. در حین نوازندگی سه‌تار، می‌توان با زخمه‌زدن نزدیک به خرک، صدا را کمی زبر و خشن کرد؛ و با انجام این کار نزدیک به گلوی ساز، صدایی نرم و ملایم و اصطلاحاً پخته تر تولید می‌شود.
جنس سه تار :
در ساخت ساز سه تار معمولا موارد زیر به کار میرود .
معمولاً از چوب گردو و توت و افرا برای بدنه
از چوب توت برای صفحه
چوب گردو برای دسته
از فلز برنز و فولاد برای سیم‌ها
از استخوان برای تزئینات دسته، شیطانک و گاهی اوقات سیم‌گیر
تاریخچه سه تار :
سه‌تار از خانوادهٔ تنبور است اما امروزه از نگاه روش نواختن و شکل دسته و تکنیک‌ها بسیار به تار نزدیک است.
سه‌تار در گذشته سه سیم (تار) داشته و اکنون چهار سیم دارد که سیم سوم و چهارم آن نزدیک به هم قرار دارند و هم‌زمان نواخته می‌شوند و مجموعهٔ آن دو را معمولاً سیم «بم» می‌نامند.
با گذشت زمان کسانی چون ابونصر فارابی، ابوعلی سینا، صفی الدین ارموی و از متأخران ابوالحسن خان صبا لزوم افزایش یک سیم دیگر به این ساز را درک کرده و سه‌تارهای امروزی دارای چهار سیم هستند. این سیم از نظر تاریخی چهارمین سیمی‌است که روی ساز قرار گرفته، ولی در ترتیب قرارگیری سیم‌ها از پایین به بالا سیم سوم است. سیم سوم سه تار به سیم مشتاق معروف است و به روایتی از ابوالحسن صبا این سیم را نخستین بار درویشی به نام مشتاق علی شاه به این ساز افزوده‌است. صدای این ساز برای نخستین بار در سال ۱۳۰۶ با اجرای پروانه ضبط شد.
ساز سه‌تار و آهنگ بی کلام سه تار به علت ویژگی صوتی خاص خود و صدای ظریفش، همواره مورد توجه صوفیان بوده است.
اجزای سه تار :
- سرپنجه یا جعبه گوشی
- گوشی‌ها
- پرده قبل از شیطانک
- شیطانک
- پرده‌های اصلی (چهارلایی)
- پرده‌های فرعی (سه‌لایی)
- دسته
- کاسه
- صفحه
- خرک
- سیم‌گیر
- سیم‌ها
صداس سه تار :
سه تار دارای صدایی مخملی و ظریف بوده از آنجایی که که با کنار ناخن انگشت سبابه دست راست نواخته می‌شود، صدای ساز ارتباط مستقیمی با اعصاب و روان نوازنده پیدا می‌کند و از این رو سه تار را اغلب همدم اوقات تنهایی خوانده‌اند.
اغلب شنوندگان، ساز سه تار را دارای لحن و نوای غمگینی احساس می‌کنند، اما نوازندگان معاصر موسیقی ایرانی در تلاش برای توسعه موسیقی مدرن و نوی ایران، آثاری آفریده‌اند که با حال و هوایی که تا دو دهه پیش از این ساز تصور می‌شد کاملاً متفاوت است.
برخی از نوازندگان پیشین
میرزا عبدالله، درویش خان، ابوالحسن صبا، نور علی برومند، ارسلان درگاهی، یوسف فروتن، سعید هرمزی، داریوش صفوت، احمد عبادی، جلال ذوالفنون، محمدرضا لطفی، عطا جنگوک، پرویز مشکاتیان،
برخی از نوازندگان مطرح کنونی
حسین علیزاده، داریوش طلایی، داریوش پیرنیاکان، مجید درخشانی، کیوان ساکت، حمید متبسم، مسعود شعاری، کیهان کلهر، بهداد بابایی، زیدالله طلوعی، بهراد توکلی، محمد فیروزی، سهراب پورناظری
منبع : نیلی موزیک
